Στις μέρες μας, το πολυδιάστατο θεωρητικό, μεθοδολογικό και ευρύτερο επιστημολογικό Παράδειγμα της «Ανάλυσης Λόγου» (Discourse Analysis) αποσπά το ερευνητικό ενδιαφέρον σε πλείστες περιοχές των κοινωνικών επιστημών. Σχετικές εργασίες στους επιστημονικούς κλάδους της Πολιτικής Επιστήμης, της Κοινωνιολογίας, της Κοινωνικής Ψυχολογίας, της Κοινωνιογλωσσολογίας, της Επικοινωνίας και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, συνθέτουν ένα σώμα αξιόλογου προβληματισμού με γόνιμες ερμηνευτικές συνθέσεις και συνεπαγωγές. Με κεντρική αφετηρία έρευνας τη μελέτη των πρακτικών νοηματοδότησης του κοινωνικού και πολιτικού κόσμου ως διαδικασιών εγγενών στην ίδια την παραγωγή του, καθώς και την ανάδειξη των όρων αναπαραγωγής ή και ανατροπής των σχέσεων συμβολικής εξουσίας, η «Ανάλυση Λόγου» – επιπλέον των σημαντικών συνεισφορών της στην ανάπτυξη της επιστημονικής γνώσης – συνδέεται παράλληλα με μείζονα δημοκρατικά διακυβεύματα ενίσχυσης και ανάπτυξης της κριτικής δημοσιότητας.

Η σημασία της «Ανάλυσης Λόγου» ως μεθόδου και εν γένει ως πεδίου θεωρητικού και αναλυτικού προβληματισμού έχει εμπράκτως αναγνωριστεί από την Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης, η οποία αφιέρωσε το Θ’ Συνέδριό της («Πολιτικός Λόγος, Πολιτική Επικοινωνία. Θεωρητικές προσεγγίσεις και πολιτική πραγματικότητα» 26-28/5/2010) στη σχετική προβληματική. Εξάλλου, η σχετική αυτονομία του αντίστοιχου επιστημονικού πεδίου είχε ήδη αναδειχθεί μέσα από την διοργάνωση της ημερίδας «Η ανάλυση λόγου στην Ελλάδα» που έλαβε χώρα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών στις 9/2/2010. Το πλήθος των ερευνητών/τριών που συμμετείχαν στις εν λόγω εκδηλώσεις, καθώς και η θεματική πολυμέρεια των εισηγήσεών τους, πιστοποιούν την ύπαρξη μιας κρίσιμης μάζας επιστημόνων που αξιοποιεί και προάγει κριτικά το σχετικό θεωρητικό και μεθοδολογικό υπόδειγμα και μπορεί δυνάμει να αναπτύξει εποικοδομητικές συνεργασίες. Η διαπίστωση αυτή ενισχύεται, τέλος, από τον συνεχή εμπλουτισμό της ελληνικής βιβλιογραφίας με σχετικά έργα, είτε πρόκειται για μονογραφίες ελλήνων συγγραφέων είτε για μεταφράσεις ξενόγλωσσων μελετών και εγχειριδίων, και από την ένταξη σχετικών μαθημάτων σε πολλά πανεπιστημιακά Τμήματα, μεταξύ των οποίων και Τμήματα Πολιτικής Επιστήμης.

Η δημιουργία και δραστηριότητα ενός ερευνητικού δικτύου με άξονα αναφοράς την προβληματική της «Ανάλυσης του Πολιτικού Λόγου» αποσκοπεί στην ενθάρρυνση, την υποστήριξη και την ανάπτυξη δράσεων οι οποίες αρθρώνονται σε τρία γενικά, αλλά και αλληλεξαρτώμενα μεταξύ τους, επίπεδα. Το πρώτο επίπεδο, που μπορεί να ιδωθεί ως άμεσου πολιτικού ενδιαφέροντος, σχετίζεται με τη σύσταση ενός άτυπου «Παρατηρητηρίου Πολιτικού Λόγου». Στόχος του προτεινόμενου ερευνητικού δικτύου, εν προκειμένω, είναι η συστηματική εξέταση του πολιτικού Λόγου και των επιχειρημάτων που αρθρώνουν οι πολιτικοί δρώντες (κόμματα, κινήματα, ΜΜΕ, κ.λπ.) καθώς εμπλέκονται σε σχέσεις αντιπαράθεσης ή συναίνεσης. Η ανάλυση των ιδεολογικών και άλλων συνιστωσών οι οποίες συγκροτούν τον εγχώριο δημόσιο διάλογο καλύπτει ένα σημαντικό ερευνητικό κενό και παράλληλα είναι ύψιστης σημασίας σε μια συγκυρία (διαρκούς) κρίσης (οικονομικής, πολιτικής, υγειονομικής). Εξάλλου, η μελέτη των τρόπων με τους οποίους ποικίλοι πολιτικοί φορείς νοηματοδοτούν τις εν λόγω διαδοχικές κρίσεις και την υπέρβασή τους αποκτά ιδιαίτερη σημασία σε ένα διεθνές πλαίσιο στο οποίο «αφηγήσεις» και, συνεκδοχικά, πρακτικές αντιδημοκρατικών προοπτικών εντείνουν την παρουσία τους.

Το δεύτερο επίπεδο, που μπορεί να ιδωθεί ως άμεσου ερευνητικού ενδιαφέροντος, αναφέρεται σε δράσεις που προάγουν τον θεωρητικό προβληματισμό στο πεδίο της προβληματικής περί Λόγου (Discourse). Στόχος του ερευνητικού δικτύου εν προκειμένω είναι η ανάπτυξη καναλιών επικοινωνίας μεταξύ του σχετικού επιστημονικού δυναμικού εντός και εκτός Ελλάδος, καθώς και η ενίσχυση συνεργασιών στο εσωτερικό του. Επιχειρείται έτσι η κριτική αξιοποίηση υφιστάμενων θεωρητικών σχημάτων και εννοιολογικών κατηγοριών στην εις βάθος μελέτη της ελληνικής περίπτωσης και, ταυτόχρονα, η πρωτογενής θεωρητική συνεισφορά στον διεθνή επιστημονικό διάλογο. Προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι στόχοι της ενδοεπικοινωνίας μεταξύ του σχετικού επιστημονικού προσωπικού το δίκτυο ανέπτυξε τούτη την διαδικτυακή πλατφόρμα και είναι διαρκώς παρόν στα κοινωνικά δίκτυα.

Τέλος, το τρίτο επίπεδο, που μπορεί να ιδωθεί ως άμεσου εκπαιδευτικού ενδιαφέροντος, αποσκοπεί στη διάδοση της προβληματικής περί Λόγου σε φοιτητές/ήτριες Τμημάτων από το χώρο των Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και την περαιτέρω εξειδίκευσή τους, αλλά και στο άνοιγμα σε κάθε ενδιαφερόμενο/η που επιθυμεί να εμβαθύνει στη σχετική προβληματική. Σε μια εποχή στην οποία δεσπόζουν οι κάθε είδους «ουδέτερες» προσεγγίσεις θετικιστικής έμπνευσης, οι αναρίθμητες εμπειρικές έρευνες με «αντικειμενικά» ποσοτικά δεδομένα και οι προσεγγίσεις που ανάγουν τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα σε «τεχνικής φύσης» θέματα που απαιτούν «κατάλληλες πολιτικές» χωρίς πολιτική, η προβληματική της «Ανάλυσης Λόγου» έχει πολλά να προσφέρει στην ανάπτυξη κριτικής γνώσης, ήθους και στάσης. Το δίκτυο επιδιώκει την ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ των Τμημάτων Πολιτικής Επιστήμης έτσι ώστε να υπηρετηθεί ο σχετικός στόχος. Η διενέργεια διαλέξεων, η διαμόρφωση πηγών ενημέρωσης για τρέχουσες ερευνητικές ενασχολήσεις ή δημοσιεύσεις των μελών του δικτύου ή σχετικών συνεδρίων, η ανάπτυξη ερευνητικών προγραμμάτων που θα παρέχουν δυνατότητες επιστημονικής ενασχόλησης στον συγκεκριμένο τομέα, αποτελούν ενδεικτικές δράσεις προς αυτήν την κατεύθυνση.

Εκτός από τις επιμέρους δράσεις των τριών προαναφερθέντων επιπέδων, το δίκτυο επιδιώκει, μεταξύ άλλων, συνεργασίες με φορείς και ιδρύματα στο εξωτερικό, την επεξεργασία και ανάληψη ερευνητικών προγραμμάτων, τη διεξαγωγή ημερίδων και τη δημοσίευση επιλεγμένων εργασιών στο αντικείμενο της προβληματικής που θεραπεύει.

Ιδρυτική ομάδα: Η ίδρυση του δικτύου έγινε με πρωτοβουλία του Γιάννη Καραγιάννη (Πανεπιστήμιο Κρήτης), του Κύρκου Δοξιάδη (ΕΚΠΑ) και του Γιάννη Σταυρακάκη (ΑΠΘ) στην οποία ανταποκρίθηκε η Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης το 2013.

Συντονισμός δραστηριοτήτων (2020) & ιστοχώρου και κοινωνικών δικτύων (2014-2020): Γιάννης Σταυρακάκης & Θωμάς Σιώμος (ΑΠΘ).